Η ιστορία της ωραιότερης-ίσως- μελωδίας για κινηματογράφο ενός ανατρεπτικού στοχαστή, μιας μεγαλοφυίας της τέχνης που άλλαξε την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού.-Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή

“Λατρεύω την αγάπη, γιατί με κάνει να σκέφτομαι. Λατρεύω τη σκέψη, γιατί με οδηγεί στην πράξη. Λατρεύω την πράξη, γιατί με κάνει ελεύθερο να σκέφτομαι και να αγαπώ.”

Αυτά τα ποιητικά λόγια δε θα μπορούσαν παρά να προέρχονται από έναν ανατρεπτικό στοχαστή, μια μεγαλοφυία της τέχνης που άλλαξε την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Τον ανεπανάληπτο Μάνο Χατζιδάκι.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ακούω τη μουσική του. Μαζί της, μάλιστα, έχω συνδέσει αρκετά σημαντικά γεγονότα της ζωής μου. Ο Μάνος Χατζιδάκις, πετυχαίνει με ένα μοναδικό τρόπο να διοχετεύει τόνους συναισθημάτων μιλώντας στην ψυχή.

Ο Νίκος Κούνδουρος, σε συνέντευξη που μου παραχώρησε -δέκα χρόνια πριν- είπε για τo Μάνο Χατζιδάκι:

“Η συμβολή του στον ελληνικό κινηματογράφο ήταν καθοριστική. Ο Μάνος πέτυχε χωρίς κανένα κόπο, με φυσικότητα, να επιβάλει τη μουσική -όχι σαν συμπληρωματικό στοιχείο – αλλά σαν κυρίαρχο μέρος μιας κινηματογραφικής ταινίας. Ήταν ένας “μάγος”. Και μόνο η παρουσία του έβαζε τα πράγματα σε κάποια θέση.Όλοι οι άλλοι εξαφανιζόμαστε μπροστά του.” Ωστόσο, ο Μάνος Χατζιδάκις αποκηρύσσει μεγάλο μέρος των κινηματογραφικών του τραγουδιών, καθώς θεωρεί πως του προσδίδουν μια “ανεπιθύμητη λαικότητα”. Δεν την αποδέχεται ποτέ και τη μάχεται μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Μάνος Χατζιδάκις υπήρξε για οκτώ χρόνια ο πιο στενός συνεργάτης του Αλέκου Σακελλάριου στον κινηματογράφο.
Στη βιογραφία του, χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Αλέκου  Σακελλάριου για εκείνον… Τον χαρακτηρίζει ως απέραντασυναισθηματικό και πρωτοπόρο για την εποχή του.

“Αισθάνομαι ότι αυτός ο άνθρωπος είχε γεννηθεί για να μαγεύει και να ταξιδεύει τους άλλους με τη μουσική του. Και το κατάφερε.”,έλεγε ο Σακελλάριος.

Ο Αλέκος Σακελλάριος θυμάται την ιστορία πίσω από το “Βαλς των χαμένων ονείρων” που θεωρείται η καλύτερη δημιουργία του για τον κινηματογράφο: “Στην πρώτη ιδιωτική προβολή που κάναμε για την ταινία `Χαμένα Όνειρα`, για να δει ο Μάνος την ταινία και να εμπνευστεί τη μουσική, στα πρώτα πέντε λεπτά κοιμήθηκε και ξύπνησε λίγο πριν τελειώσει η ταινία.
-Μάνο μου, μήπως πρέπει να την ξαναδείς; του λέω
-Δεν χρειάζεται, σε λίγες μέρες θα έχεις τη μουσική, μου απάντησε.”

Το βαλς των χαμένων ονείρων, ακούγεται για πρώτη φορά το 1961 στην ταινία του Αλέκου Σακελλαρίου “Χαμένα Όνειρα”. Δυο απλοί άνθρωποι,  ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ και η Αντιγόνη Βαλάκου, πλάθουν συνέχεια όνειρα…Για καλύτερη δουλειά, καλύτερη ζωή.

Δυστυχώς, όμως, οι προσευχές μας δεν εισακούγονται πάντα και είναι φορές που τα όνειρά μας που θέλαμε τόσο πολύ να πραγματοποιηθούν…κολυμπούν στο κενό. Σε αυτήν την περίπτωση το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δεχτούμε ότι έτσι είναι η ζωή… Πρέπει να μαθαίνουμε να επιβιώνουμε, να  κερδίζουμε και χάνουμε, χωρίς όμως να σταματάμε να ελπίζουμε…  Γιατί αύριο,ίσως, όλα να είναι καλύτερα…

Ο Μεγάλος Ερωτικός είχε το μοναδικό χάρισμα να πετυχαίνει ένα Βαλς που γράφτηκε περίπου έξι δεκαετίες πριν, ένα βαλς που δεν έχει καν στίχους, που το έχουμε ακούσει ξανά και ξανά, να μας ταξιδεύει κάθε φορά σαν να ήταν η πρώτη… Να νιώθουμε εκείνη τη γλυκιά νοσταλγία για ό,τι όμορφο μπορεί να χάθηκε ή μπορεί να επιθυμούσαμε να συμβεί και να μην έγινε ποτέ…

Όσα χρόνια και αν περάσουν, ο διαχρονικός, ασυμβίβαστος, πρωτοπόρος Μάνος Χατζιδάκις, θα είναι πάντα παρών και θα μας μαγεύει με τα αριστουργήματα που μας άφησε…

Επιμέλεια Ελένης Αλεξοπούλου

(536)