Ο Βιντσέντζο Μπελλίνι ή Βικέντιος Μπελλίνι (ιταλ.: Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco Bellini, 3 Νοεμβρίου 1801 – 23 Σεπτεμβρίου 1835) ήταν Ιταλός συνθέτης από την Κατάνια της Σικελίας. Το πλήρες όνομά του ήταν Βιντσέντζο Σαλβατόρε Καρμέλο Φραντσέσκο Μπελλίνι.
Σπούδασε μουσική στο Ωδείο της Νεάπολης, υπό τον Νικολό Τσινγκαρέλλι (Nicolò Zingarelli), και από πολύ νωρίς, πριν περατώσει τις σπουδές του, άρχισε να συνθέτει με μεγάλη επιτυχία, όπως την όπερα Άντελσον και Σαλβίνι και κάποια έργα εκκλησιαστικής μουσικής. Τον επόμενο χρόνο, μετά από παραγγελία του θεάτρου Σαν Κάρλο της Νεάπολης συνέθεσε το μονόπρακτο Μπιάνκα και Φαρνάντο. Μετά και την επιτυχία που σημείωσε αυτό, κλήθηκε πλέον από το περίφημο μουσικό θέατρο της Ιταλίας, τη Σκάλα του Μιλάνου, όπου και σύνθεσε τον Πειρατή και αμέσως μετά την Ξένη, της οποίας η επιτυχία ξεπέρασε κάθε προσδοκία φθάνοντας τις τριάντα συνεχείς παραστάσεις.

Το 1830 μετέβη στο Παρίσι, όπου παρουσίασε το 12ο σκηνικό του έργο Οι Πουριτανοί που ανεβάστηκε στο εκεί ιταλικό θέατρο. Μετά όμως την αποτυχία που σημείωσε το έργο του Ζαΐρα στο θέατρο της Πάρμα, ακολούθησε ο μεγάλος θρίαμβος στο έργο του Υπνοβάτις, στο Μιλάνο το 1831. Αυτής ακολούθησε η επίσης μεγάλη επιτυχία του τραγικού μελοδράματος Νόρμα, σε κείμενο του Φελίτσε Ρομάνο.

Ο λιμπρετίστας Φελίτσε Ρομάνι εμπνεύστηκε την πλοκή από την τραγωδία του Γάλλου συγγραφέα Αλεξάντρ Σουμέ. Η όπερα αυτή, από τις σημαντικότερες του μεγάλου συνθέτη Βιντσέντο Μπελλίνι, πρωτοπαρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου το 1831. Ο Ρομάνι είχε τροποποιήσει σημαντικά την τραγωδία του Σουμέ, όπου η Νόρμα σκότωνε τα παιδιά της σαν άλλη Μήδεια, και μάλιστα σε διάρκεια «σκηνής τρέλας». Απεναντίας, εμπλούτισε τον πρωταγωνιστικό γυναικείο χαρακτήρα με τον άσβεστο έρωτα για τον Πολλιόνε και τη βαθιά αγάπη για τα παιδιά τους. Η Νόρμα του Μπελλίνι είναι πρωθιέρεια και μητέρα, εγκαταλειμμένη ερωμένη και εκδικητική αντίπαλος. Το τέλος της φαντάζει αναπόφευκτο, καρπός ενδόμυχων συναισθηματικών συγκρούσεων που οφείλονται στο ασυμβίβαστο των όρκων, του καθήκοντος και του απελπισμένου έρωτά της. Ο θάνατός της συνιστά λιγότερο αυτοτιμωρία και περισσότερο καθαρτήρια λύση συγκρούσεων, που, διαφορετικά, θα έμεναν άλυτες. Το φινάλε αποτελεί μία από τις συγκλονιστικότερες οπερατικές σκηνές, δομημένη γύρω από έξοχη μελωδία.

Στη Γαλατία, κατά την περίοδο της ρωμαϊκής κατοχής, στο ιερό δάσος των Δρυίδων συναντιούνται Γαλάτες στρατιώτες και Δρυίδες, υπό τον αρχηγό τους Οροβέζο. Αναμένουν την ιέρεια Νόρμα, κόρη του Οροβέζο, η οποία μέλλει να δώσει το σύνθημα της επίθεσης ενάντια στους Ρωμαίους. Εμφανίζεται ο ρωμαίος ανθύπατος Πολλιόνε με τον έμπιστό του Φλάβιο. Ο έρωτας του Πολλιόνε για τη Νόρμα ανήκει στο παρελθόν. Ενδιαφέρεται πλέον για τη νεαρή ιέρεια Ανταλτζίζα, την οποία σκοπεύει να παντρευτεί επιστρέφοντας στη Ρώμη. Η Νόρμα προετοιμάζει το λαό της για επίθεση, αλλά ενδόμυχα σκέφτεται κυρίως τον έρωτά της. Κοντά στα παιδιά της, μυστικό καρπό του ένοχου έρωτα με τον Πολλιόνε, αναλογίζεται το μέλλον, γνωρίζοντας την ανάκληση του ανθύπατου στην Ιταλία. Καταφτάνει η Ανταλτζίζα, που εξομολογείται στη Νόρμα το δικό της παράνομο έρωτα. Μόλις αποκαλύπτεται ότι αγαπούν τον ίδιο άνδρα, η αρχική στοργή της Νόρμας μετατρέπεται σε απειλή προς τον προδότη. Διερωτάται μήπως οφείλει να θανατώσει τα παιδιά της, αντί να επιτρέψει να συρθούν ως σκλάβοι στη Ρώμη. Τελικά, όμως, τα εμπιστεύεται στην Ανταλτζίζα, η οποία της εκφράζει αφοσίωση. Οι Γαλάτες ανυπομονούν για την αναχώρηση του Πολλιόνε. Η Νόρμα καλεί το λαό της ώστε να μιλήσει για τον επερχόμενο πόλεμο. Απομένει μία θυσία προς το θεό τους. Τότε ο Πολλιόνε οδηγείται αιχμάλωτος ενώπιον όλων, καθώς παραβίασε τα διαμερίσματα των παρθένων. Η Νόρμα τον ανακρίνει. Εκείνος αρνείται να απαρνηθεί την Ανταλντζίζα. Η Νόρμα ζητά να ετοιμάσουν την πυρά για τη θυσία. Αντί όμως να οδηγήσει εκεί την Ανταλντζίζα, αποκαλύπτει το δικό της έγκλημα και ετοιμάζεται να πεθάνει μαζί με τον Πολλιόνε. Η μεγαλοσύνη της αναζωπυρώνει τα αισθήματά του και οι ειλικρινείς παρακλήσεις της υποχρεώνουν τον Οροβέζο να ξεπεράσει την ντροπή που νιώθει και να αναλάβει τα παιδιά της. Η Νόρμα καταλήγει μαζί με τον Πολλιόνε στην πυρά.

Χαρείτε λοιπόν την άρια  CASTA DIVA της όπερας ΝΟΡΜΑ του Μπελλίνι, όπως την αποδιδει η δική μας Μαρία Κάλλας

 

Επιμέλεια Χάρη Ταλούμη Πλοίαρχου

(10)