Μέχρι το 1980, περίπου, οι δυο δεκάδες γνωστές ελληνικές χορωδίες, ήταν χορωδίες προσωποπαγείς· μοναδικό πρόσωπο για τα “πάντα” ο Μαέστρος! Τα Διοικητικά Συμβούλια “διακοσμητική” παρουσία είχανε…. Ο άμισθος Μαέστρος, εκτός των καλλιτεχνικών καθηκόντων του, πρωτοστατούσε και στα διοικητικά θέματα….

Τη δεκαετία του ’80, με την είσοδο στο προσκήνιο κάποιων δραστήριων φορέων στο ελληνικό χορωδιακό στερέωμα (Νίκαια, Πρέβεζα, Πάτρα, Τρίπολη…), τα πράγματα σιγά σιγά αλλάζουν, με τα Διοικητικά Συμβούλια να έχουν, πλέον, ουσιαστικό λόγο, και με τους Μαέστρους, συν τω χρόνω, να περιορίζονται στα καθήκοντά τους….

Με την ανατολή της δεκαετίας του ’90, και με την απαρχή των Πανελληνίων Συνεδρίων Χορωδιών, τα Διοικητικά Συμβούλια αναλαμβάνουν, πλήρως, το ρόλο τους, ήτοι ν’ αποτελούν το άλφα και το ωμέγα στους φορείς, που, εκπροσωπούν, έχοντας λόγο επί όλων των θεμάτων και, προφανώς, στην πρόσληψη και πληρωμή -πλην εξαιρέσεων- των Μαέστρων….!

Τα Πα.Συ.Χο. στήριξαν, στηρίζουν και διαφημίζουν, κάποιοι χορωδιακοί φορείς και, ιδιαίτερα, κάποιοι άνθρωποι (Διοικητικοί και Μαέστροι), γνώστες του αντικειμένου και ικανοί καθόλα, οι οποίοι και πρωτοστάτησαν μέχρι σήμερα, και στα 19 Συνέδρια, που, έχουν πραγματοποιηθεί…. Ανάμεσα σε όλους, αυτούς, σημαντική θέση κατέχει η χορωδία “ΚΟΡΑΗΣ” Θεσ/νίκης -πραγματοποίησε και ένα από τα δυο τρία καλύτερα Πα.Συ.Χο.- και, συγκεκριμένα, ο Πρόεδρός της, Στράτος Τσίχλας!

Με τον Στράτο γνωριστήκαμε πριν ένα τέταρτο του αιώνα, μέσα από τα Συνέδρια, όπως και με άλλους φίλους και, από τότε μέχρι σήμερα, διατηρούμε τη φιλία μας ενώ, δεν παύουμε, σε τακτά χρονικά διαστήματα, να συζητάμε επάνω σε χορωδιακά θέματα, που, απασχολούν τις χορωδίες μας, αλλά και σε διοικητικά και καλλιτεχνικά θέματα, που, άπτονται του πανελληνίου ενδιαφέροντος…. Είναι ένας άνθρωπος, ο Στράτος, πολύ δραστήριος και αεικίνητος, πολύπλευρα καλλιτεχνικά κατατοπισμένος, και όχι μόνο, αποφασιστικός και ντόμπρος, καλός οικογενειάρχης και σήμερα συνταξιούχος, ένας εθελοντής, που, εργάζεται, ανιδιοτελώς, με επαγγελματική ευσυνειδησία, και με γνώμονα “στην υπηρεσία των πολλών”!

Πάντα, δια μέσου του “Recital”, ήθελα να κάνω μια κουβέντα μαζί του, και πολύ περισσότερο, σήμερα, που, οργανώνει, και έχει κάνει θεσμό για τη Θεσ/νίκη και την Ελλάδα, ένα Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ, υψηλού κύρους και αναγνωρισιμότητας!

Στα πλαίσια αυτά είναι η παρακάτω συνέντευξη:

Ν.Γ.: Στράτο, πρόσφατα έχετε ανακοινώσει τη διοργάνωση του  9ου Παγκόσμιου Φεστιβάλ Χορωδιών Μιούζικαλ για τον Μάιο του 2019. Ο τίτλος του Φεστιβάλ δεν είναι πομπώδης, δεν ακούγεται υπερβολική η ονομασία  «Παγκόσμιο»;                                                                                                                                  Σ.Τ.: Ο όρος «Παγκόσμιο»  έχει να κάνει με τη θεματική του Φεστιβάλ και με την καινοτομία του. Χιλιάδες χορωδιακά Φεστιβάλ αλλά και χορωδιακές συναντήσεις πραγματοποιούνται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο.  Αυτά είναι αφιερωμένα σε ένα συνθέτη, σε μία εποχή, μπορεί να είναι θρησκευτικά, φολκλορικά, άλλα να είναι μικτά, αλλά κανένα Φεστιβάλ  δεν είχε ως θεματική μέχρι τώρα το Μιούζικαλ. Ήταν το πρώτο Φεστιβάλ Μιούζικαλ σε όλο τον κόσμο. Ένα Παγκόσμιο γεγονός! Ταυτόχρονα όμως υποσχεθήκαμε στα μέλη και τους φίλους μας ότι θα το κάνουμε Παγκόσμιο και στην πράξη. Ήδη χορωδίες από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική έχουν λάβει μέρος στο Φεστιβάλ. Ο καθηγητής  Leonard Reybon – μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Φεστιβάλ -ταξιδεύει κάθε χρόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για να το παρακολουθήσει και να καταθέσει τις απόψεις του για το Φεστιβάλ. Μια όμως και αναφερόμαστε στο διεθνή χαρακτήρα ενός φεστιβάλ, θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι πολλά Φεστιβάλ στην πόλη μας αλλά και στην Ελλάδα γενικότερα, αυτοαποκαλούνται διεθνή χωρίς να έχουν ποτέ καμία χορωδία από το εξωτερικό.                                                             

Ν.Γ.: Πώς προέκυψε ένα Φεστιβάλ Μιούζικαλ;                                                                                            Σ.Τ.:  Ήταν μια ιδέα του Συλλόγου που  ξεκίνησε ταυτόχρονα με την κρίση στη χώρα μας. Μια κρίση που ταυτόχρονα είναι οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική. Με πολύ σεβασμό λοιπόν στους δασκάλους της κλασικής και της χορωδιακής μουσικής, θελήσαμε να συνεχίσουμε να παρουσιάζουμε κάτι ποιοτικό που ταυτόχρονα να είναι και ανάλαφρο. Να δημιουργήσου-με ένα Φεστιβάλ που να ανοίγει μια χαραμάδα στη χαρά, την ελπίδα, την αισιοδοξία. Τώρα το εάν το εγχείρημα έχει πετύχει, φαίνεται από το πόσες χορωδίες, ωδεία, μουσικά σχολεία, σχήματα ως και παιδικοί σταθμοί, έχουν εντάξει το μιούζικαλ στο ρεπερτόριό τους. Χορωδίες από το εξωτερικό ομολογούν ότι συμπεριλαμβάνουν το μιούζικαλ στο πρόγραμμά τους, με σκοπό να έρθουν να συμμετάσχουν στο Φεστιβάλ.

Ν.Γ.: Δηλαδή δέχεστε χορωδίες αποκλειστικά με μιούζικαλ ρεπερτόριο στο Φεστιβάλ;                       Σ.Τ.:  Στο φεστιβάλ γίνονται δεκτές όλες οι χορωδίες. Προβάλουμε το μιούζικαλ για τους λόγους που προανέφερα. Όμως μια χορωδία που είναι ποιοτική και επιθυμεί να τραγουδήσει διαφορετικό ρεπερτόριο, θα εμφανιστεί την ημέρα και τις ώρες που ορίζει το πρόγραμμα με το ελεύθερο ρεπερτόριο του Φεστιβάλ.  

Ν.Γ.: Ποιοι αποτελούν την Καλλιτεχνική Επιτροπή και ποιος είναι ο ρόλος τους, δεδομένου ότι το δικό σας Φεστιβάλ δεν είναι διαγωνιστικό.                                                                                 Σ.τ.: Πράγματι το Παγκόσμιο Φεστιβάλ  Χορωδιών Μιούζικαλ δεν είναι διαγωνιστικό. Είναι όμως το μοναδικό Φεστιβάλ στην Ελλάδα και ένα από τα ελάχιστα στον κόσμο όπου γίνεται αξιολόγηση των χορωδιών πριν αυτές γίνουν αποδεκτές στο Φεστιβάλ. Αυτή την ευθύνη την έχει η Καλλιτεχνική Επιτροπή η οποία αντιμετωπίζει και όλα τα καλλιτεχνικά θέματα που προκύπτουν. Ακόμη μας συμβουλεύει για  κάθε καλλιτεχνικό ζήτημα. Στόχος του Φεστιβάλ, φυσικά, δεν είναι να αποκλείει χορωδίες αλλά να μπορεί να διασφαλίζει  ένα επίπεδο στο Φεστιβάλ που τόσο έχει ανάγκη το μουσικόφιλο κοινό της πόλης μας.  Η  Jasenka Ostojić, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ της Κροατίας, ο καθηγητής Aleksandr Ryzhinskii  του Πανεπιστημίου της Μόσχας, ο καθηγητής Leonard Reybon από τις ΗΠΑ, η μαέστρος Νaomi Faran από το Ισραήλ, η μαέστρος Αneta Dragneva  από τη Βουλγαρία και δύο από τους σημαντικότερους  Έλληνες μαέστρους, ο Σταύρος Σολωμός και η Κατερίνα Βασιλικού, αποτελούν την Καλλιτεχνική Επιτροπή του 9ου Φεστιβάλ.

Ν.Γ.: Μια άλλη καινοτομία του Φεστιβάλ είναι το Βραβείο Κοινού. Πώς προέκυψε αυτό;  Σ.Τ.: Θέλουμε ένα καλλιεργημένο και ενεργό κοινό. Που δεν θα είναι απλά το ντεκόρ  ενός μεγάλου Φεστιβάλ που μόνο θα χειροκροτεί. Θα πρέπει να έχει γνώμη και να την εκφράζει, να συμμετέχει. Ακούει, κρίνει και ψηφίζει. Δεν θα έλεγα την καλύτερη χορωδία γιατί αυτό είναι ιδιαίτερα σύνθετο  αλλά τη χορωδία που πραγματοποίησε την καλύτερη εμφάνιση στη συγκεκριμένη συναυλία.  Ένα Βραβείο Κοινού για κάθε Συναυλία.

Ν.Γ.: Ποιος οργανώνει και ποιος υλοποιεί τελικά το Φεστιβάλ;                                                        Σ.Τ.: Οργανωτής του Φεστιβάλ είναι ο Σύλλογος και η Χορωδία «ΚΟΡΑΗΣ». Όμως ποτέ δεν είδαμε το Φεστιβάλ ως απόλυτη ιδιοκτησία μας. Θέλουμε το Φεστιβάλ να ανήκει σε όλους, να ανήκει στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Γι΄αυτό κάθε χρόνο συγκροτούμε  μια Πλατιά Οργανωτική Επιτροπή που στόχο έχει να σχεδιάσει, να οργανώσει και να υλοποιήσει το Φεστιβάλ. Δεν αναζητούμε εθελοντές που να αποτελέσουν το μηχανισμό μας αλλά ισότιμους συνεργάτες, μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής.

Ν.Γ.: Πού είναι αφιερωμένο το Φεστιβάλ;                                                                                                              Σ.Τ.:  Το Φεστιβάλ είναι αφιερωμένο στην Ειρήνη, τη Φιλία, τη Συνεργασία, τη Συναδέλφωση, την Αλληλεγγύη ανάμεσα στους λαούς. Σε Πανανθρώπινες δηλαδή αξίες που στις μέρες μας είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ.

Ν.Γ.: Η χορωδία σας δεν ξεκίνησε τη φετινή χρονιά. Τι ήταν αυτό που την ανάγκασε να αναστείλει τη λειτουργία της, εάν αυτό  δημιουργεί πρόβλημα  στο Φεστιβάλ και φυσικά εάν υπάρχει περίπτωση η χορωδία να συνεχίσει να λειτουργεί  στο προσεχές μέλλον.                                                                                        Σ.Τ.: Τα λειτουργικά έξοδα της χορωδίας αυξάνουν  χρόνο με το χρόνο.  Η πολιτεία δεν συμβάλει οικονομικά  τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια. Από την άλλη πλευρά η αγορά έχει στεγνώσει και δεν υπάρχουν πια δυνατότητες εξεύρεσης χορηγών. Οι χορωδοί δεν είναι σε θέση να  μπορούν να καλύψουν τις πρόσθετες οικονομικές ανάγκες που δημιουργούνται. Έτσι αν δεν στηρίζονται και οι δράσεις που έχουν ως στόχο την εξεύρεση κάποιων πόρων, είναι λογικό ορισμένες  χορωδίες να αναστείλουν τη λειτουργία τους.                                                                                                                                                                    Σε σχέση με το Φεστιβάλ, η απουσία κάποιων  χορωδών θα πρέπει να καλυφθεί με περισσότερη δουλειά από όλους εμάς αλλά και με περισσότερα άτομα στην Οργανωτική Επιτροπή. Η χορωδία βέβαια θα πρέπει να λειτουργήσει εκ νέου επανακαθορίζοντας όμως τους στόχους της και σύμφωνα με τις σημερινές ανάγκες του Συλλόγου και του Φεστιβάλ. Δεν είναι δυνατόν ένα Παγκόσμιο Φεστιβάλ να μην έχει μια αντίστοιχη χορωδία, εάν όχι παγκόσμια, τουλάχιστον διεθνή που να ανταποκρίνεται στα μηνύματα  του  Φεστιβάλ.  Αυτό ακούγεται δύσκολο, υπερβολικά φιλόδοξο, όμως προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούμε άμεσα ώστε να προλάβουμε την επόμενη χορωδιακή περίοδο, βρίσκοντας  και τους κατάλληλους συνεργάτες.

Ν.Γ.: Ολοκληρώνοντας αυτή τη σύντομη συνέντευξη, θα ήθελα να μας πείτε ποιοι στόχοι του Φεστιβάλ είναι ακόμη ανολοκλήρωτοι.                                                                                                   Σ.Τ.: Ο στόχος συνεχίζει  να είναι ένας. Η εξωστρέφεια η οποία όμως έχει τρεις πυλώνες. Μόλις σας είχα  αναφέρει τον πρώτο. Μια διεθνή χορωδία που θα εμφανίζεται  κάθε χρόνο στο Φεστιβάλ. Να αποκτήσουν οι χορωδοί πολύτιμες εμπειρίες και φιλίες σε διαφορετικές χώρες.  Ο δεύτερος στόχος είναι η διεύρυνση της Οργανωτικής Επιτροπής, στο πρότυπο της Καλλιτεχνικής, δηλαδή η διεθνοποίησή της.  Τέλος θα πρέπει να εργαστούμε στην κατεύθυνση ώστε να πείσουμε φίλους της χορωδιακής μουσικής από διάφορες χώρες να επισκέπτονται την πόλη μας για να  παρακολουθήσουν το Φεστιβάλ. Υπήρχαν έως τώρα σημαντικές αλλά σποραδικές επισκέψεις. Αυτές πρέπει να διευρυνθούν.                                       Ένα καλό παράδειγμα εξωστρέφειας είναι το Δίκτυο Φίλων του Παγκόσμιου Φεστιβάλ Χορωδιών Μιούζικαλ  με το οποίο έχουμε δημιουργήσει φίλους από τη γειτονική Βουλγαρία μέχρι τη μακρινή Ονδούρα.                                                                                 Συμπερασματικά η εύκολη λύση είναι να προσκαλείς μεγάλους οργανισμούς από το εξωτερικό να οργανώσουν  εκείνοι το Φεστιβάλ σου. Το δύσκολο είναι να δημιουργήσεις εσύ το Καλλιτεχνικό γεγονός στην πόλη σου, κάτι που προϋποθέτει ασφαλώς κόπο,  που όμως εκτός από τη σημασία που έχει ως Καλλιτεχνικό γεγονός, συμβάλει παράλληλα και στην τοπική ανάπτυξη.

Ν.Γ.: Οι στόχοι που θέσατε είναι όχι απλά φιλόδοξοι αλλά και πολυέξοδοι. Ελπίζετε  στη βοήθεια της πολιτείας;                                                                                                                               Σ.Τ.:  Δεν πρόκειται να ζητήσουμε ηθική ή υλική βοήθεια ούτε από την κεντρική εξουσία, ούτε από την αυτοδιοίκηση. Μάλιστα ιδιαίτερα τώρα που πλησιάζουν οι εκλογές. Αυτό που μας αρνήθηκαν τόσα χρόνια, τώρα πιθανόν να υπάρξουν πρόθυμοι  να μας το υποσχεθούν, ενδεχομένως και να θελήσουν να μας βοηθήσουν. Το Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί το Μάιο του 2019, δεκαπέντε ημέρες δηλαδή πριν από τις εκλογές. Δεν θα επιτρέψουμε το Φεστιβάλ να γίνει πασαρέλα της πολιτικής. Δεν θα αφήσουμε κανέναν να παίξει με τα όνειρά μας. Άλλωστε μας είναι χρήσιμη μόνο μια Αιγίδα. Η Αιγίδα των πολιτών της Θεσσαλονίκης.

Ν.Γ.: Στράτο, σας εύχομαι καλή χρονιά, και δύναμη και υγεία, ώστε να πραγματοποιήσετε, με επιτυχία, τον μεγάλο διεθνή στόχο σας.

Σ.Τ.: Ευχαριστώ, και σας περιμένουμε στο 9° Παγκόσμιο Φεστιβάλ Χορωδιών Μιούζικαλ.

 

 

(156)