Ενας κορυφαίος καλλιτέχνης που ερμήνευσε & έγραψε σπουδαία τραγούδια για μεγάλους ερμηνευτές- ανάμεσά τους Εντίθ Πιάφ, Υβ Μοντάν-τραγούδησε Χατζιδάκι και λάτρεψε τη Μελίνα Μερκούρη.Εφυγε από τη ζωή στις 23 Μαίου του 2013.-Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή

Ζωρζ Μουστακί. Σπουδαίος τραγουδιστής και συνθέτης.

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια και έφυγε από τη ζωή στη Νίκαια. Οι γονείς του -Νεσίμ και Σάρα – είχαν καταγωγή από την Κέρκυρα. Στην Αλεξάνδρεια είχαν ένα βιβλιοπωλείο και είχαν τη δυνατότητα να έρχονται σε επαφή με πολλές κουλτούρες.

Στο σπίτι μιλούσαν ιταλικά, αλλά στους δρόμους με τα άλλα παιδιά μιλούσε στην αραβική γλώσσα. Ακολούθησε γαλλική παιδεία ωστόσο ποτέ δεν απαρνήθηκε τις ελληνικές ρίζες του αν και δεν έμαθε τη γλώσσα. Ο ίδιος είπε κάποτε για την καταγωγή του σε συνέντευξή του:

«Έχω γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια και έτσι έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε ό,τι ελληνικό έφεραν και έσπειραν οι Πτολεμαίοι στη γενέτειρά μου. Είμαι Έλληνας από πατέρα, μητέρα και παππού, με ρίζες στη Μικρά Ασία, τα Ιωάννινα, τη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα. Η Αλεξάνδρεια, αν και μου χάρισε τον κοσμοπολιτισμό των Πτολεμαίων, με απομάκρυνε από την ελληνικότητά μου. Η Αίγυπτος ζούσε τότε σ` ένα κοσμοπολίτικο, πολύγλωσσο παζάρι. Οι άνθρωποι επικοινωνούσαν σε πολλές γλώσσες – αραβικά, αγγλικά, γαλλικά. Η Αλεξάνδρεια με άνοιξε στον κόσμο… Οι πρόγονοί μου μιλούσαν όλοι ελληνικά. Η θεία μου η Ροζάντι μέχρι τα πέντε χρόνια της αρνιόταν να μιλήσει, έως τη μέρα που ήρθαν στο σπίτι συγγενείς από την Ιταλία. Από τότε, η θεία άρχισε να μιλάει, αλλά μόνο στα ιταλικά. Έτσι, εξαιτίας της επιλεκτικής αλαλίας της θείας μου, τα ελληνικά απαγορεύτηκαν στην οικογένειά μου και η γλώσσα του Δάντη έγινε η μητρική μου γλώσσα.»

Ο Μουστακί ερμήνευσε τραγούδια σε πολλές γλώσσες: γαλλικά, ιταλικά, ελληνικά, πορτογαλικά, ισπανικά, αγγλικά και αραβικά.Στίχοι ποιητικοί με ρομαντικό ύφος.

`Εγραψε περίπου 300 τραγούδια για τους μεγαλύτερους Γάλλους ερμηνευτές- ανάμεσά τους η Εντίθ Πιάφ και ο  Υβ Μοντάν- πριν τα τραγουδήσει ο ίδιος με επιτυχία.

Τα πιο διάσημα τραγούδια του είναι το «Milord» (1958), γραμμένο για την Εντίθ Πιάφ, το «Le Meteque» (που τραγουδήθηκε αρχικά Ποιός μπορεί να ξεχάσει τα τραγούδια του που ερμήνευσε ο Σερζ Ρεζιανί, («Sarah», «Ma liberte», «Ma solitude», «Votre fille a vingt ans»),  το  «La Dame Brune» (το ερμήνευσε  η Μπαρμπαρά), το «Joseph» και το  «La Marche de Sacco et Vanzetti».

Τη δεκαετία του 1960 μετέφρασε στα γαλλικά και τραγούδησε τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι.  Συνδέθηκε και πάλι με την ελληνική του καταγωγή.

Το 1966 ο Μουστακί επισκέφτηκε την Ελλάδα και ταξίδεψε σε πολλά μέρη της.
Επίσης, γνώρισε και τη Μελίνα Μερκούρη, με την οποία κράτησε φιλική σχέση.

Την περίοδο της δικτατορίας, μάλιστα,  τα μεταφρασμένα τραγούδια του Μουστακί, «Μέτοικος» και «Μεσόγειος», αποτέλεσαν τραγούδια αντίστασης των Ελλήνων κατά του στρατιωτικού καθεστώτος.

Μετά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, εμπνεύστηκε το τραγούδι  «Μέτοικος» που κυκλοφόρησε το 1969.
Στο τραγούδι αυτό, ο Μουστακί αναφερόταν στον εαυτό του ως «Έλληνας βοσκός».

Αργότερα θα πει πολλά τραγούδια του Χατζιδάκι, ανάμεσά τους και η  «Πορνογραφία».

Στίχοι:Δημήτρης Χριστοδούλου

Μουσική: Ζωρζ  Μουστακί

Ερμηνευτές: Γιώργος Νταλάρας, Μελίνα Μερκούρη, Αντώνης Καλογιάννης

Σαν σύννεφο απ’ τον καιρό
μονάχο μες τον ουρανό
πήρα παιδί τους δρόμους

Περπάτησα όλη τη γη
μ’ ένα τραγούδι στην καρδιά
και τη βροχή στους ώμους

Μ’ αυτά τα χέρια σαν φτερά
που δεν εγνώρισαν χαρά
πάλεψα με το κύμα

Κι είχα βαθιά μου μια πληγή
αγάπη που δε βρήκε γη
χαμένη μες το κρίμα

Με πρόσωπο τόσο πικρό
από τον ήλιο το σκληρό
χάθηκα μες τη νύχτα

Κι ο έρωτας με πήγε κει
που `χα στα χείλη το φιλί
μα συντροφιά δεν είχα

Με την καρδιά μου μια πληγή
περπάτησα σ’ αυτή τη γη
που είχα να τη ζήσω

Μα μου τα πήρανε μαζί
το όνειρο και την αυγή
και φεύγω πριν αρχίσω

Σαν σύννεφο απ’ τον καιρό
μονάχο μες τον ουρανό
θα `ρθω ξανά κοντά σου

Μέσα σε κείνη τη βροχή
που σ’ άφησα κάποιο πρωί
κι έχασα τη ζωή μου

Θα `ρθω ξανά απ’ τα παλιά
σαν το πουλί απ’ το νοτιά
την πόρτα να χτυπήσω

Θα `ναι μια άνοιξη πικρή
που όλα θ’ ανοίγουνε στη γη
κι απ’ την αρχή θ’ αρχίσω

Επιμέλεια Ελένης Αλεξοπούλου

(1238)