Ένας λογοτεχνικός περίπατος στην Πλάκα που έζησε ο Παλαμάς, ο Σεφέρης, ο Δροσίνης, ο Μπάιρον και τα σπίτια στα οποία κατοίκησαν και δημιούργησαν
Το Σάββατο 19 Νοεμβρίου στις 4 το απόγευμα το Greek Cultural Institute και το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης οργανώνουν έναν Λογοτεχνικό Περίπατο στην Πλάκα στα ίχνη ποιητών και πεζογράφων που έζησαν για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα και δημιούργησαν στην καρδιά της Αθήνας, αποτυπώνοντας στιγμές της ιστορίας της και μεταφέροντάς μας εικόνες από πολλές και διαφορετικές εποχές.
«16 Απρίλη 1934. Κυδαθηναίων 9. Καινούργιο σπίτι. Το δωμάτιό μου δεν το έχω συνηθίσει ακόμη απέναντι στο τραπέζι που εργάζομαι, τα μανταλωμένα παραθυρόφυλλα αφήνουν μια στενή στήλη φωτός που μου καίει τα μάτια μόλις σηκώσω το κεφάλι από τα χαρτιά μου. Είμαι εδώ δυο μήνες και τέσσερις μέρες σπαταλημένους…»
Γιώργος Σεφέρης
Η Οικία Σεφεριάδη, ένα από τα ιστορικά παλιά σπίτια της Αθήνας, βρίσκεται στον πεζόδρομο της οδού Κυδαθηναίων αριθ. 9 στην Πλάκα, απέναντι από την εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Το τριώροφο αυτό μέγαρο χτίστηκε στη δεκαετία του 1920 και ανήκε στον Στυλιανό Σεφεριάδη (1873-1951), πατέρα του Γιώργου Σεφέρη και της Ιωάννας Τσάτσου. Ο Σεφεριάδης, προβλέποντας το αβέβαιο μέλλον του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία, μετέφερε με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου κατοίκησε στο σπίτι της οδού Κυδαθηναίων στην Πλάκα. Αργότερα θα γίνει καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Σύμβουλος Επικρατείας και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
O περίπατος θα ξεκινήσει από την οδό Τριπόδων – έναν δρόμο με ιστορία 25 αιώνων – που τον αναφέρει ο Παυσανίας, στο «Ελλάδος Περιήγησις»: «Έστι δε οδός από του πρυτανείου καλουμένη Τρίποδες∙ αφ’ ου καλούσι το χωρίον, ναοί όσον ες τούτο μεγάλοι και σφισιν εφεστήκασι τρίποδες, χαλκοί». Θα ακολουθήσει τα χνάρια ποιητών, όπως ο Λόρδος Βύρωνας, που έζησε για αρκετούς μήνες στην περιοχή και δημιούργησε μερικά από τα γνωστότερα έργα του, μαθαίνοντας πως ο ρομαντισμός επηρέασε τη στάση πολλών καλλιτεχνών της εποχης του.
Η Οικία Κωστή Παλαμά, σώζεται μέχρι σήμερα και βρίσκεται στην Αθήνα επί της οδού Περιάνδρου αριθμός 5 στη συνοικία της Πλάκας, απέναντι και με θέα τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Το 1935, ο Κωστής Παλαμάς, σε μεγάλη πια ηλικία, αναγκάστηκε να μετακομίσει, μετά την έξωσή του από την προηγούμενη κατοικία του στην οδό Ασκληπειού αριθμός 3, κατεδαφισμένη σήμερα όπου είχε ζήσει περισσότερα από σαράντα χρόνια (1894 – 1935), στο πλακιώτικο σπίτι της οδού Περιάνδρου 5. Στο σπίτι αυτό σ’ ένα από τα δύο διαμερίσματα του δευτέρου ορόφου κατοικούσε ο Παλαμάς, η σύζυγός του Μαρία Βάλβη και η κόρη τους Ναυσικά, μοιραζόμενος το σπίτι και με άλλους ενοίκους. Σε αυτή την οικία, ο Παλαμάς έγραψε πολλά από τα ποιήματα και λογοτεχνήματά του. Στο σπίτι αυτό έζησε ο Παλαμάς τα τελευταία χρόνια της ζωής του κι άφησε την τελευταία του πνοή, εν μέσω γερμανικής Κατοχής, στις 27 Φεβρουαρίου 1943.
Οι συμμετέχοντες θα περπατήσουν ως τα σπίτια όπου έζησαν ο Δροσίνης, ο Σεφέρης, ο Παλαμάς, ο Ραγκαβής… Θα δουν όμως και πως αποτυπώθηκε η εικόνα της πόλης στη λογοτεχνία. Μόλις βραδιάσει θα επιστρέψουν στο Μουσείο, όπου θα έχουν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στην έκθεση «Σχολικά αποτυπωματα στο έργο της Ζωρζ Σαρή» και να δούμε αποσπάσματα από κινηματογραφικές ταινίες.
Το δίπατο αρχοντικό στη γωνία των οδών Αδριανού και Τριπόδων είχε κάποτε κήπο με μερικά δέντρα κι ένα περιβόλι. Είναι το σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής Γεώργιος Δροσίνης. Εδώ έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Κατοικούσαν χωριστά, μα ενωμένες με μια αυλή τέσσερις συγγενικές οικογένειες. Σήμερα, εκεί που ήταν το ισόγειο έγιναν μαγαζιά, όπως συνέβη και σε άλλα πλακιώτικα σπίτια. Ο ίδιος ο ποιητής λέει πως στην αυλή υπήρχαν δύο πέτρινες σκάλες που οδηγούσαν στα υπόγεια του σπιτιού. Οι γονείς τους, για να μην πηγαίνουν κάτω, φόβιζαν τα παιδιά λέγοντάς τους ότι υπάρχουν ξωτικά. Αυτά τρόμαζαν, γιατί άκουγαν κρότους μέσα από τα υπόγεια. Δεν ήταν όμως παρά το νερό που ερχόταν από το υδραγωγείο και χυνόταν σε μία πέτρινη γούρνα. Όσο για τη θέρμανση του σπιτιού, υπήρχαν τζάκια και για τον φωτισμό λάμπες λαδιού και λυχνάρια. Μια από της αναμνήσεις που χαράχτηκαν στη μνήμη του Γεώργιου Δροσίνη είναι ένα στρογγυλό βυσσινόχρωμο τραπέζι, πάνω στο οποίο υπήρχαν όπλα. Γιατί υπήρχαν; Παραμονές της επανάστασης κατά του Όθωνα τον Οκτώβρη του 1842. Προφανώς σ΄αυτή την επανάσταση η οικογένειά του έλαβε μέρος.
Ο ίδιος επίσης περιγράφει ότι το σταυροδρόμι Αδριανού και Κυδαθηναίων έσφυζε από ζωή μέρα και νύχτα και ιδιαίτερα τις ημέρες των γιορτών. Το αγαπημένο σημείο του σπιτιού για τον ποιητή μας ήταν ένα παράθυρο με θέα στους κεντρικούς δρόμους κατω απο το σπιτι. Από κει του άρεσε να χαζεύει την κίνηση του δρόμου, τον υπάλληλο του Δήμου που άναβε, μολις σκοτείνιαζε, τα μεγάλα κρεμαστά λαδοφάναρα του δρόμου (το πετρέλαιο τη δεκαετία του 1860 το μεταχειρίζονταν με μεγάλη προφύλαξη, γιατί έπαιρνε εύκολα φωτιά), τα αποκριάτικα έθιμα. Μαλιστα την αποκριά τα παιδιά ζητούσαν εκεί να τους φέρνουν το μεσημεριανό φαγητό για να μην χάνουν το πέρασμα των μασκαράδων, τη φοβερή καμήλα που άρπαζε τα κουλούρια του κουλουρτζή ή τα πορτοκάλια του πλανόδιου μανάβη, το γαϊτανάκι…
Οδηγός σε αυτό το ταξίδι στο χρόνο θα είναι ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Κώστας Στοφόρος.
Πληροφορίες:
Η συμμετοχή κοστίζει συνολικά 10€ (5€ για παιδιά) και περιλαμβάνει εκτός από τον περίπατο την είσοδο στο Μουσείο
Για ομάδες των πέντε ατόμων και άνω προβλέπεται έκπτωση 20%
Απαραίτητη η κράτηση θέσεων
Περισσότερες πληροορίες στο τηλέφωνο: +30 210 3250341
(207)