H Karmen ήταν μοιραία γυναίκα.
Με δύναμη να σαγηνεύει και τον πιο ανεξάρτητο άνδρα, ακόμα κι αν φαινομενικά έμοιαζε ψυχρή και ήρεμη.
Σίγουρα υπήρχε μια εσωτερική φωτιά που σιγόκαιγε.
Αισθησιακή, ήξερε τη σημασία της ζωής, γι’ αυτό ήθελε να ζήσει!
Διαισθητική και ριψοκίνδυνη με ακαταμάχητο ταμπεραμέντο.
Βλέμμα μαγνήτης. Μαύρα μάτια στο βάθος τους κρύβονται τα μεγαλύτερα μυστικά.
Κορμί, που αναγνωρίζει πως θέλγει και φαντασιώνει. Απροκάλυπτα ερωτική.
Ερεθίζεται από το πρωτόγνωρο της διαφορετικότητας και θέλει τα συναισθήματα έντονα και “εν κινήσει”.
Στην κίνηση ενός χορού γεμάτο πάθος,…ελευθερία!
Μια χαμπανέρα να πυροδοτεί συναισθήματα!
Να γεννά εκρήξεις και μια αγριότητα… από ένα αγρίμι με μια απροσδόκητη ομορφιά, που συστήνεται “Τσιγγάνα Καρμενσίτα!”
Κολαστικά ανήμερη και σκληρά ηδονική.
Μόνο η αύρα της προκαλεί θύελλα. Βίαιη, τολμηρή, μάγισσα αποζητά τον έρωτα, τη ζωή μ’όποιο τίμημα!
Πόρνη ή ιδιόρρυθμη και συγχρόνως τραγική φιγούρα;
Πέρα από νόμους και καλούπια. Ταξιδεύει στις φτερούγες του λεύτερου πουλιού και λικνίζεται στ’απότομα τσακίσματα της χαμπανέρας.
Με τον ξέφρενο χορό της γίνεται θυσία στο βωμό της προσωπικής της ελευθερίας.
Δε φοβάται το θάνατο αλλά τον επιλέγει σαν διέξοδο στη φυλακή της.
Μια μοιραία γυναίκα, που ξεπήδησε ως τσιγγάνα Καρμενσίτα μέσα απ’ τις σελίδες της
ομώνυμης νουβέλας του Προσπέρ Μεριμέ και που λατρεύτηκε μέσα από τα εμπνευσμένα μουσικά θέματα του Ζωρζ Μπιζέ σε μια όπερα, που υμνεί τον έρωτα, το πάθος, την ανάγκη του ανθρώπου να αγαπήσει και να αγαπηθεί, αλλά και την ανάγκη του να ζήσει ελεύθερος.
Η όπερα του Μπιζέ πρωτοποριακή για την εποχή της, δίχασε κοινό και κριτικούς.
Η Κάρμεν αποκαλύπτει την διάσταση ανάμεσα στα “πρέπει” και τα “θέλω”.
Φέρνει το θεατή αντιμέτωπο με τη ρήξη σάρκας και λογικής.
Προκαλεί ταραχή και συγκινησιακό παραλήρημα όταν η φλόγα της χαμπανέρας διαπερνά
και τη δική μας ψυχή.
Η μελωδία της, που εκφράζει τις απόψεις της προκλητικής γυναίκας για τη φύση του έρωτα, προέρχεται από το τραγούδι του ισπανού συνθέτη Sebastian Yradier, “El Arreglito “,που ο Μπιζέ μεταμόρφωσε μέσα από ιδιότυπη εναρμόνιση.

Τα λόγια της Κάρμεν καταδεικνύουν το χαρακτήρα της αντισυμβατικής ηρωίδας.
“Πουλί της επανάστασης η αγάπη!
που κανείς δεν μπορεί να το δαμάσει!”
(L’amour est un oiseau rebelle …Que nul ne peut apprivoiser…)
H μελωδία βασίζεται σε μια κατιούσα χρωματική κλίμακα που ακολουθείται από παραλλαγές της ίδιας φράσης, πρώτα σε μινόρε και στη συνέχεια σε ματζόρε τρόπο υπονοώντας έτσι μέσα από την αντίθεση, τις αντιξοότητες της αγάπης που εκφράζεται στους στίχους.

ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ
Habanera (L’amour est un oiseau rebelle)

L’amour est un oiseau rebelle
Que nul ne peut apprivoiser
Et c’est bien en vain qu’on l’appelle
S’il lui convient de refuser
Rien n’y fait, menaces ou prières
L’un parle bien, l’autre se tait :
Et c’est l’autre que je préfère
Il n’a rien dit mais il me plaît
L’amour ! L’amour ! L’amour ! L’amour !
L’amour est enfant de Bohême
Il n’a jamais, jamais connu de loi
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !
Si tu ne m’aimes pas
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime !
Mais, si je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !
L’oiseau que tu croyais surprendre
Battit de l’aile et s’envola …
L’amour est loin, tu peux l’attendre
Tu ne l’attends plus, il est là !
Tout autour de toi, vite, vite
Il vient, s’en va, puis il revient…
Tu crois le tenir, il t’évite
Tu crois l’éviter, il te tient
L’amour ! L’amour ! L’amour ! L’amour !
L’amour est enfant de Bohême
Il n’a jamais, jamais connu de loi
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !
Si tu ne m’aimes pas
Si tu ne m’aimes pas, je t’aime !
Mais, si je t’aime
Si je t’aime, prends garde à toi !

ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Η αγαπη ειναι ενα ελευθερο πουλι

Η αγαπη ειναι ενα ελευθερο πουλι
Που κανενας δεν μπορει να το εξημερωσει
Και ειναι ματαιο να το φωναζουμε
Ειναι αυτο που αρνουμαστε
Τιποτα (δεν μπορουμε) να κανουμε, ουτε απειλες ουτε προσευχες
Ο ενας μιλαει καλα και ο αλλος οχι
Ειναι ο αλλος αυτος που προτιμω
Δεν ειχε πει τιποτα μα μου αρεσε
Η αγαπη! Η αγαπη!
Η αγαπη ειναι παιδι των Μποεμ
Δεν γνωρισε ποτε, ποτε νομους
Αν δεν μ’αγαπας, εγω σ’αγαπω
Αν σ’αγαπω, προσεχε!
Αν δεν μ’αγαπας
Αν δεν μ’αγαπας, εγω σ’αγαπω
Μα αν σ’αγαπω
Αν σ’αγαπω, προσεχε!
To πουλι θα σκεφτηκε οτι εμεινες εκπληκτος
Ανοιξε τα φτερα του και πεταξε
Η αγαπη ειναι μακρυα, πρεπει να περιμενεις
Μην περιμενεις αλλο, ειναι εδω
Ολα (ειναι) γυρω σου, γρηγορα, γρηγορα!
Eρχεται, φευγει και επιστρεφει
Νομιζεις οτι το κρατας, σε αποφευγει
Νομιζεις οτι το αποφευγεις, σε κραταει
Η αγαπη! Η αγαπη!
Η αγαπη ειναι παιδι των Μποεμ
Δεν γνωρισε ποτε, ποτε νομους
Αν δεν μ’αγαπας, εγω σ’αγαπω
Αν σ’αγαπω, προσεχε!
Αν δεν μ’αγαπας
Αν δεν μ’αγαπας, εγω σ’αγαπω
Μα αν σ’αγαπω
Αν σ’αγαπω, προσεχε!

Επιμέλεια: Χάρυ Ταλούμη Πλοίαρχου

(94)